منبع
جدا از اینکه در زندگی مدرن، انسان به سمت آسایش و پیشرفت میرود و یا از آرامش فکری و روانیش کاسته میشود، سازمانها و نهادهایی با اغراض و اهداف مختلف به دنبال گسترش تکنولوژی در زمینههای مختلف زندگی بشری هستند و به نظر میرسد بشر در مرحله فرا تکنولوژی قرار گرفته است.
"دارپا" یکی از سازمانهایی است که به دنبال گسترش تکنولوژی در عرصههای مختلف زندگی بشری است تا به ادعای خویش، بتواند امنیت شهروند آمریکایی را از تهدیدات داخلی و خارجی، حفظ کند.
معرفی دارپا
دارپا "DARPA" مخفف "Defense Advanced Research Projects Agency" به معنای آژانس پروژههای تحقیقاتی دفاعی پیشرفته است که به صورت مستقیم زیر نظر وزارت دفاع آمریکا و شخص وزیر، به فعالیتهای خود ادامه میپردازد.
این سازمان در سال 1958 و برای مقابله با پیشرفت هوایی و فضایی اتحاد جماهیر شوروی به خصوص در سال 1957 و در خصوص پرتاب نخستین ماهواره فضایی جهان به نام اسپوتنیک- ۱ (Sputnik 1) بود که در تاریخ (۱۲ مهر ۱۳۳۶) توسط اتحاد جماهیر شوروی از پایگاه فضایی بایکونور به مدار زمین پرتاب شد، ایجاد شده است. (پرتاب اسپوتنیک- ۱ به مدار زمین آغازگر عصر فضا و مسابقه فضایی بود(.
این سازمان از ابتدا با نام "ARPA” شروع به کار کرده و در سال 1972 با اضافه شدن پسوند "Defense"تغییر نام داده و در سال 1993 دوباره به همان اسم سابق برگشته و بار دیگر در سال 1996 با اسم فعلی خود به فعالیتهای خود ادامه میدهد.
بنابر ادعای دارپا و معرفی این سازمان در وبسایت رسمی، دارپا به دنبال گسترش تکنولوژی در عرصه نظامی و داخلی آمریکا بوده است تا بتواند مقابل تهدیدات خاص دشمنان آمریکا در عرصه نظامی از قدرت خاصی برخودار باشد و از سوی دیگر، از گسترش تکنولوژی های پیچیده دشمنان آمریکا جلوگیری کرده و بتواند با نگاه آبنده محور، تکنولوژی های متعجب کننده برای مقابله با دشمنان آمریکا تولید کند.
این سازمان همچنین به دنبال گسترش تکنولوژی در عرصه امنیت ملی آمریکا است تا شهروند آمریکایی در هیچ موقعیتی احساس خطر نکرده و بتواند دشمن را با استفاده از تکنولوژی برتر نابود کند.
دارپا به عنوان بازوی اصلی وزارت دفاع آمریکا و به صورت مستقیم زیر نظر وزیر دفاع این کشور به فعالیتهای خود ادامه میدهد.
با توجه به اخبار منتشر شده از وبسایت رسمی دارپا و دیگر وبسایتهای تخصصی در زمینه تکنولوژی، فعالیتهای دارپا تنها به مسائل نظامی ختم نشده و بسیار فراتر از تکنولوژی برتر نظامی است، به طوریکه این سازمان در زمینه علوم روانشناسی، علوم رفتاری و علوم پزشکی نیز فعالیت و پیشرفتهایی داشته است که در ادامه این نوشتار به آنها اشاره می شود.
ساختار تخصصی دارپا
این سازمان در حال حاضر از 6 اداره تخصصی مجزا تشکیل شده است،؛ تمام گزارشات و محصولات تولید شده تنها با نظارت مستقیم مدیر این سازمان انجام میشود.
1- اداره اجرای تطبیق (AEO)
این اداره یکی از 2 اداره جدید است که توسط مدیر جدید این سازمان، تشکیل شده است؛ این اداره وظیفه شناسایی و بومی سازی مواردی را بر عهده دارد که تا به حال در موضوعات داخلی دارپا وجود نداشته است. (موضوعاتی از قبیل پیشرفتها، ایدهها، پیشرفتهای تکنولوژی و ...)، این اداره همچنین وظیفه تطبیق میان پیشرفتها و تولیدات ساخته شده در این سازمان را نیز بوجود میآورد.
2- اداره علوم دفاعی (DSO)
به صورت خیلی قدرتمند، به دنبال پیشرفتهای امیدبخش در طیف وسیعی از علوم و مهندسی پیگیری میکند، این پیشرفتها به صورت محوری در افزایش توانایی نظامی به کار گرفته میشود.
3- اداره اطلاعات جدید (I2O)
وظیفه این اداره، تحقیق در قسمتهای مختلف ارتش آمریکا برای برتری قطعی آمریکا در تمام سطوح مختلف نظامی است.
4- اداره تکنولوژی میکروسیستم (MTO)
این اداره وظیفه یکی کردن ریزتراشههای الکترونیکی، الکترومغناطیسی، فوتونیک و تولید محصولاتی است که بتواند در علوم ارتباطات، برتری ارتش آمریکا را نسبت به سایرین حفظ کند.
یکی دیگر از وظایف این اداره، مقابله با حملات بیولوژیکی، شیمیایی و اطلاعاتی است، از سوی دیگر، این اداره میبایست میان جنگها با استفاده از نیروی نظامی و بدون نیروی نظامی ارتباط برقرار کند.
5- اداره تکنولوژی استراتژیک (STO)
تمرکز این اداره بر روی تکنولوژیهایی است که بتواند تأثیرات گستردهای در جنگ داشته و چندین سیستم مختلف را به صورت همزمان از کار انداخته و یا درگیر کند.
6- اداره تکنولوژی تاکتیکی (TTO)
وظیفه این اداره، تحقیق بر روی سیستمها و زیر سیستمها است، از سوی دیگر، پیشرفت در زمینه هوانبردی، فضایی و سیستمهای زمینینیز به این اداره محول شده است، (هواپیماهای بدون سرنشین نظیر فالکون، پرتاب کنندهها ماهوارهای و کنترل کنندهها جزئی از وظایف این اداره محسوب میشود(
رؤسای دارپا
این سازمان از شروع فعالیتش در سال 1958 تا به حال (2012)، 19 مدیر داشته است، اولین مدیر دارپا " روی جانسون" بوده است و یکسال بیشتر در دارپا مسؤلیت نداشته است.
نوزدهمین مدیر دارپا، یعنی مسؤل فعلی این سازمان یک زن است، در تاریخ 54 ساله دارپا، برای اولین بار یک زن به عنوان مسئول این سازمان برگزیده شده است.
دکتر "رجینا دوگان" به عنوان یکی از سرمایه داران و متخصصین دارپا بوده است که در حال حاضر به عنوان مدیریت این سازمان به فعالیتهای خود ادامه میدهد.
وی در پروژه ها و قسمتهای مختلف ارتش آمریکا شرکت داشته است، وی در سال 1999 مسؤل بخش مقابله با تروریسم در وزارت دفاع بوده است؛ از سال 2001 تا 2003 به عنوان مشاور مخصوص معاون رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا بوده است.
رجینا دوگان مدیر فعلی دارپا
رجینا از جولای 2009 تا به حال به عنوان مدیر این سازمان به فعالیت خود در دارپا ادامه میدهد، فارغ از مشکلات مالی و اتهامهایی که درباره رجینا وجود دارد و بازرسان پنتاگون به آن رسیدگی میکنند، رجینا به عنوان یکی از مدیران خلاق این سازمان شناخته میشود.
از پروژههایی که در مدت تصدی رجینا در سازمان دارپا روی آنها کار میشود، ساخت تجهیزات مکانیکی همچون هواپیماهای بدون سرنشین با سرعت مافوق صوت، پرندگان جاسوس با سرعت بالا، سرباز یا ربات میکانیکی با سرعتی بیش از سرعت انسان برای عبور از موانع سخت و حمل و نقل و تولید ربات یوزپلنگ برای شکار انسان بوده است که در ادامه این گزارش به آنها اشاره می شود.
رونمایی از محصول جدید دارپا به همراه لوکال موتورز – ماشین جمعیت یاب و سریع "ایکس سی تو وی"
دورههای فعالیت دارپا
با توجه به شروع فعالیت دارپا و فضای بینالمل، دورههای فعالیت دارپا می توانیم به سه دور قبل از جنگ سرد، در حین جنگ سرد و بعد از جنگ سرد تقسیم کنیم.
فعالیت قبل از جنگ سرد (1975- (1958
با توجه به علت ایجاد سازمان دارپا، یعنی پیشرفت صنعت فضایی و مقابله با پیشرفت فضایی و هوانوردی روسیه، این سازمان ایجاد شده است.
با توجه به اسناد منتشر شده، با آزمایش اولین ماهواره فضایی جهان به نام اسپوتنیک توسط روسیه، آمریکا به این نتیجه رسیده است که اسپوتنیک نه تنها مجوز ورود روسیه به فضا خواهد بود، بلکه روسیه با این فناوری میتواند با موشکهای دوربرد خود تمام نقاط ایالات متحده آمریکا را تهدید کرده و خطوط ارتباطی آمریکا را مختل کند.
بر همین اساس، سازمان آرپا تشکیل شده و تمرکز خود را در سه موضوع فضا، تسلیحات دفاعی و آزمایش شناسایی حمله هستهای قرار داد.
عمده فعالیت آرپا در ابتدا صرف فعالیت های تحقیقاتی شده است لکن بعد از مدتی با تغییر نام از آرپا به دارپا، در کنار تحقیقات تخصصی خود به سمت تولید تکنولوژیهای برتر نظامی نیز حرکت کرده است.
بسیاری از تجهیزات و عملیاتهای انجام شده در جنگ ویتنام توسط این سازمان تولید و برنامه ریزی شده است.
گزارش فعالیتهای دارپا قبل از دوره جنگ سرد
فعالیت در دوره جنگ سرد (1989- (1975
در دوره جنگ سرد، با توجه به ویژگیهای این دوره، بیشترین فعالیت دارپا متمرکز بر تولید تسلیحات و موشک های بالستیک بوده است.
با توجه به فیلم زیر، عمده فعالیتهای دارپا برای رقابت تسلیحاتی همچون ساخت زیر دریایی، موشکهای بالستیک، موشکهای قارهپیما و ... بوده است.
تصویر اولین ایده شبکه آرپانت (دسامبر (1969
تصویر نقشه منطقی شبکه داخلی آرپانت (1977)
فعالیت بعد از فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی ( از 1989 تا به حال)
شاید دلیل پیشرفت و مشهور شدن دارپا نسبت به 2 دوره قبل، فعالیتها، پیشرفتها و تولیداتی بوده است که دارپا در این دوره و تا به حال انجام داده است.
ایده و طراحی هواپیماهای رادارگریز، ایده و طراحی هواپیماهای بدون سرنشین، محصولات خاص بیوتکنولوژی، محصولات جاسوسی با استفاده از فناوریهای نانو و خیلی از پیشرفتهایd که در صنعت نظامی آمریکا به چشم میخورد، محصول این سازمان بوده است و یا توسط این سازمان مدیریت و نظارت شده است.
با توجه به روند پیشرفتها در صنایع نظامی آمریکا، به نوعی دخالت و حضور دارپا به چشم میخورد که در ادامه به برخی از این پیشرفتها و تولیدات نظامی و حتی غیر نظامی دارپا اشاره میشود.
با توجه به فعالیت های دارپا، می توانیم فعالیت های این سازمان را به سه قسمت صنعتی، پزشکی و سایبری تقسیم کنیم:
پروژههای صنعتی
1- روبات شکارگر (یوزپلنگ)
این روبات یکی از محصولات جدید دارپا برای مصارف نظامی است، از ویژگیهای این ربات، سرعت بالای این شکارگر، عبور از موانع سخت و شناسایی هوشمند دشمن بر اساس اطلاعات داده شده به آن است.
همانطور که از اسم ربات مشخص است، این ربات به مانند یوزپلنگ داری چهار پا با ستون فقرات قابل انعطاف است، این ربات از انسانها سریعتر حرکت کرده و می تواند به سرعت چرخش داشته و تغییر مسیر بدهد، متخصصان دارپا اعلام کردهاند که این ربات دارای یک سر مجزا و حتی داری دم خواهد بود.
روبات شکارگر (یوزپلنگ)
2- سگ بزرگ
این ربات نیز یکی دیگر از محصولات دارپا است، این محصول برای انتقال تجهیزات نظامی برای سربازان در شرایط سخت به کار می رود.
بنابر نظر کارشناسان و فیلم منتشر شده از این ربات، این ربات میتواند در حدود 13 مایل تجهیزات نظامی را در شرایط سخت آب و هوایی منتقل کند، این ربات همچنین میتواند در برف و یا شرایط بارانی و با استفاده از جی پی اس، بدون نیاز انسان مسیر خود را تشخیص داده و به مقصد برسد.
3- ربات انساننمای یوزپلنگ (پیتمن)
این ربات یکی دیگر از رباتهای نسل جدید و هوشمند دارپا است، این ربات قابلیت دویدن روی دو پا را دارد، این ربات همچنین میتواند به صورت سینهخیز حرکت کرده و در مسیرهای باریک نیز میتواند روی پهلوی خود حرکت کند.
این ربات فاقد سر بوده و در شرایط خاص حملات شیمیایی و بیولوژیکی مورد استفاده قرار میگیرد.
4- حشرات سایبری جاسوس
یکی دیگر از پروژههای در حال اقدام دارپا، استفاده از حشرات برای استفاده جاسوسی از این موجودات است، در این پروژه، با استفاده از تکنولوژی نانو، ریزپردازندهها و دوربینهایی همراه با جی پی اس، روی بدن حشرات قرار گرفته و این حشرات میتوانند به صورت مستقیم عکس و فیلم را به مرکز کنترل ارسالکنند.
انرژی بکا رفته در این حشرات برای عکس و فیلمبرداری، با استفاده از تبدیل انرژی میکانیکی بال حشره به انرژی الکتریکی تأمین میشود.
6- پهپاد رادارگریز و مافوق صوت
یکی دیگر از محصولات قابل توجه در سازمان دارپا، ایده اولیه برای هواپیماهای رادارگریز بوده است که در حال حاضر چندین سری از این هواپیماها توسط این سازمان ساخته و تحویل نیروی هوایی آمریکا شده است.
از نکات
قابل توجه در این صنعت، ساخت فالکون بدون سرنشین و مافوق صوت است که تا به
حال 2 بار آزمایش شده و ولی با شکست روبرو شده است.
فالکون (HTV-2)
7- تلسکوپ جاسوسی دارپا (MOIRE)
این تلسکوپ دارپا که با کمک ناسا ساخته خواهد شد، میتواند با سرعت قابل توجهی به دور کره زمین چرخیده و از هر نقطه از زمین که می خواد تصاویر زنده را به مرکز کنترل ارسال کند.
از ویژگیهای این تلسکوپ، دقت عکسبرداری آن از سطح زمین است.
این تلسکوپ میتواند از ناحیهای از زمین با قطر 20 متر عکسبرداری و فیلمبرداری زنده بکند؛ این تلسکوپ با سرعت 36000 هزارکیلومتر میتواند حرکت خودر ا با چرخش کره زمین هماهنگ کند و تصاویر دقیقی ارسال کند.
تصویر تجسمی از تلسکوپ جاسوسی دارپا
8- ربات پرنده:
ربات پرنده نیز یکی دیگر از محصولات جاسوسی دارپا است که می تواند با کنترل از راه دور و با سرعت قابل توجهی در مکانهای مختلف پرواز کرده و به صورت زنده تصویر برداری کند.
از ویژگیهای این ربات پرنده، سرعت قابل توجه، چرخش و فرود دقیق در مکانهای تعیین شده است.
این محصول دارپا به عنوان یکی از اختراعات برتر سال 2011 بوده است، این محصول زیر نظر مستقیم رجینا دوگان مدیر فعلی دارپا ساخته شده است.
ربات پرنده
فیلم مراحل ساخت ربات پرنده
پروژههای پزشکی
در کنار تکنولوژی صرفا نظامی سازمان تحقیقات پیشرفته دارپا، توجه این سازمان به موضوعات پزشکی نیز در اولویتهای مهم این سازمان قرار گرفته است.
اهمیت موضوعات پزشکی از آنجا مشخص میشود که بنابر خبر منشر شده در وبسایت "وایرد"، بودجه سالیانه دارپا برای مسائل آیندهنگری پزشکی، نصف کل بودجه دارپا بوده است.
بنابر نظر مدیریت فعلی دارپا، این سازمان در تمام امور تحقیقاتی خود، نگاهش به آینده دور خواهد بود و نگاه کوتاه مدت به موضوعات ندارد.
رجینا دوگان درباره موضوعات پزشکی نیز میگوید: پیشرفتهای پزشکی دارپا در آینده جنگها تأثیر بسزایی خواهد داشت و سبب غافلگیری همگان خواهد شد.
با توجه به اخبار منتشر شده، در کل پروژههای پزشکی دارپا، 5 طرح در حال اقدام دارپا بسیار مهم به نظر میرسد.
1- واحد کنترل داخلی خودکار برای شناسایی و تشخیص عیوب
در این طرح متخصصان دارپا با استفاده از نانوتکنولوژی، نانو ذرات و نانوبیوتیک به دنبال ابزاری است که به صورت خودکار، در مواقع لزوم به به مجروح و یا قربانی رسیدگی کرده و به صورت خودکار نوع تهدید، بیماری قربانی را مشخص کند.
بر اساس این طرح، این ابزار به صورت
خودکار و در مواقع اورژانسی قادر به آزمایش خون، ادرار و ... نیروی نظامی
است و فورا جواب آزمایش را مشخص میکند.
2- مهندسی احیای بافت بدن
بر اساس این طرح، متخصصان دارپا با استفاده از مهندسی الکترونیک و خاصیت مغناطیسی به دنبال تولید بافت عضلانی برای مواقع اضطراری هستند.
در این طرح با استفاده از خاصیت مغناطیسی، به دنبال ماده ای طبیعی برای احیای بافت عضلانی بدن هستند تا بدون حمله سلولهای بدن به این ماده خارجی، بافت بدن به سرعت ترمیم شود.
3- دیالیز بدن
یکی دیگر از طرحهای در دست اقدام دارپا، ساخت ماشین دیالیز خون و یا تصفیه خون است تا در مواقع اورژانسی بتواند عفونت وارد شده به خون قربانی را مشخص کرده و آن را تصیفه کند.
4- چشم مصنوعی
در این طرح، متخصصان دارپا در تلاشند تا بتوانند سیستمی طراحیکنند که تمام حرکات و رفتارهای موجودات زنده را شناسایی کرده و تحلیل کند.
بر اساس این طرح، این سیستم جدید روی رباتهای دارپا قابل استفاده بوده و حتی میتواند به صورت جدا و قابل حمل برای مکانهای آلوده استفاده شود.
5- تکنولوژی مهندسی پزشکی
در این طرح که نسبت به طرحهای دیگر پزشکی دارپا، اهمیت بیشتری دارد، استفاده از مواد شیمیایی برای جلوگیری از خون ریزی و ترمیم بافت آسیب دیده بدن است.
متخصصان دارپا در نظر دارند با استفاده از این مواد ساخته شده، به سرعت از خونریزی فرد مجروح جلوگیری کرده و بافت آسیب دیده را تا حد قابل قبولی ترمیم کنند.
بنابر اخبار منتشر شده توسط وبسایت "وایرد" به نظر میرسد، محققین دارپا به این ماده شیمیایی رسیده و در حال تحقیقات بیشتر برای استفاده عملیاتی از این ماده هستند.
پروژه های سایبری
از دیگر بخش هایی که دارپا روی آن کار می کند، تحقیق و اقدامات عملیاتی در فضای سایبر و فناوری اطلاعات است که به گوشه ای از این فعالیت ها اشاره می شود.
1- پروژه شبکههای روایی
خبرها حاکی از آن است که آژانس پروژههای پیشرفته تحقیقاتی پنتاگون به دنبال رسیدن به نهایت علم تبلیغات، فریب، شستشوی مغزی، نفوذ و تاثیر گذاری است.
سایت وایرد (wired) دراین خصوص می نویسد: دارپا از دانشمندان خود میخواهد "با مورد بررسی قرار دادن داستانهای خبری، آنها را ازنظر کمی به صورت دقیق و قابل تکرار، تحلیلپذیر کنند". پنتاگون مدعی است، هدف از این کار، شناسایی تروریستهایی است که تحت تاثیر تبلیغات قرار گرفتهاند تا پنتاگون بتواند با پیام خود و به صورت نرم با این گونه افراد برخورد کند.
این برنامه، "شبکههای روایی" (Narrative Networks) نام دارد. یکی از محققان علم اعصاب فعال در این پروژه می گویدکه پنتاگون امیدوار است بتواند با درک نحوه شکلدهی ماجراها به ذهن مخاطبین، کسانی را که طعمه ایدههای خطرناک (ضدآمریکایی) شدهاند، شناسایی کند. ارتش آمریکا مدعی است با این دانش میتواند گروههایی را که در معرض جذب شدن به سمت تاکتیکهای تروریستها قرار دارند، با پیام مقابلهای خود هدف قرار دهد.
2- پروژه رسانه های اجتماعی
وبسایت "وایرد مگزین" اعلام کرد که بازوی وزارت دفاع آمریکا "دارپا" در بخش فناوری، از برنامه «رسانههای اجتماعی در ارتباطات استراتژیک» پرده برداشت. این برنامه تلاشی است برای عملکرد بهتر آمریکا در شناسایی و هدایت کمپینهای پروپاگاندا در رسانههای اجتماعی.
این برنامه باید به ارتش آمریکا در درک بهتر آنچه در رسانههای اجتماعی اتفاق میافتد یاری رساند، به ویژه در مناطقی که نیروهای آمریکایی مستقر هستند. همچنین، دارپا میخواهد با استفاده از این برنامه به ارتش آمریکا کمک کند تا بتواند خود دست به بازی پروپاگاندا در رسانههای اجتماعی بزند. در واقع در این پروژه، دارپا از رسانههای اجتماعی به عنوان یک ابزار جنگی اطلاعاتی استفاده خواهد کرد.
برای مطالعه بیشتر به اسناد زیر مراجعه شود:
2- تحقیقات دارپا در 50 سال گذشته
4- انقلابی در عرصه بیوتکنولوژی
5- انقلابی در عرصه هواپیماهای رادر گریز و بدون سرنشین
6- مقابله دارپا با درز اطلاعاتی
منبع